Diagnostyka chorób tarczycy

Diagnostyka chorób tarczycy jest zależna od tego, kto ją będzie wykonywał. Zupełnie inne możliwości diagnostyczne ma lekarz rodzinny, a zupełnie inaczej diagnostyka wygląda w gabinecie endokrynologa dziecięcego czy tym bardziej na oddziale endokrynologii dziecięcej.

Do badań, które możemy wykonać zaliczamy:

• TSH (hormon tyreotropowy),
• fT4 (wolna tyroksyna),
• fT3 (wolna trijodotyronina),
• T4 (całkowita tyroksyna),
• T3 (całkowita trijodotyronina),
• aTPO (przeciwciała przeciwko tyreoperoksydazie),
• aTG (przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie),
• TRAb (przeciwciała przeciwko receptorowi dla TSH),
• USG tarczycy.

Pierwszym badaniem poziomu TSH wykonuje się u noworodków podczas badań przesiewowych z suchej kropli krwi (pobranie z piętki). Pobranie jest w wieku przynajmniej 72. godzin (najlepiej w 4.-5. dobie życia).

Poziom TSH u dzieci zależy od wieku:

• po porodzie: 1,3-1,9 mIU/l
• 3 dni: 1,1-1,7 mIU/l
• 10 tygodni: 0,6-10 mIU/l
• 14 miesięcy: 0,4-7,0 mIU/l
• 5 lat: 0,4-6,0 mIU/l
• 14 lat: 0,4-5,0 mIU/l
• dorośli: 0,4-4,0 mIU/l

Pamietajcie, że najistotniejsze jest wykonywanie dwóch podstawowych hormonów: TSH i fT4.

O czym mogą świadczyć wyniki hormonów tarczycy?

›œ›œ›œ↑TSH + ↓fT4 ⇒ pierwotna niedoczynność tarczycy

↓TSH + ↑fT4 ⇒ tureotoksykoza

↑ TSH + (N) fT4 ⇒ subkliniczna niedoczynność tarczycy

↓TSH + (N) fT4 ⇒ subkliniczna hipertyreoza

(N)/↑TSH + (N)/↓fT4 + ↓fT3 ⇒ choroby pozatarczycowe o ciężkim przebiegu

(N)/↓TSH + ↓fT4 ⇒ wtórna niedoczynność tarczycy

(N)/↓TSH + (N) fT4 ⇒ psychozy, anoreksja

↑TSH + ↑fT4 + ↑fT3 ⇒ oporność na hormony tarczycy

Pamiętajcie, że powyższe zestawienie jest bardzo orientacyjne, gdyż rozpoznanie zależy od wieku pacjenta, pozostałych chorób, dokładnego poziomu hormonów tarczycy. Dlatego to lekarz uwzględniając wszystkie czynniki może postawić diagnozę.

Bibliografia: Wójcik M., Diagnostyka laboratoryjna czynności tarczycy, Medycyna praktyczna, 2(116) 2018: 127-133.

Fot: Pixabay.com