Jak wyglada kwalifikacja do szczepien?
13 grudnia, 2018Wielu rodziców zastanawia się jak powinna przebiegać wizyta szczepienna? Jakie są zasady przeprowadzania kwalifikacji do szczepień? O czym powinniśmy pamiętać?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każde dziecko (ale również osoba dorosła), które zgłasza się w przychodni celem wykonania szczepienia obowiązkowego lub zalecanego musi przejść kwalifikacyjne badanie lekarskie.
Badanie lekarskie jest ważne 24 godziny i ma na celu wykrycie ewentualnych przeciwwskazań do szczepienia, opóźnienie wykonania szczepienia, czy zmianę schematu szczepień.
Jednym z najważniejszych elementów samej kwalifikacji do szczepień jest zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) i zapewnienie maksymalnej skuteczności szczepienia.
Kwalifikacja zawsze składa się z badania podmiotowego (wywiad) i przedmiotowego (badanie fizykalne). Wywiad i badanie dziecka to naprawdę dwa potężne narzędzia w ręku lekarza. Badania laboratoryjne nie są konieczne, aby wykonywać je rutynowo. Polecam przeczytać również o tym kiedy nie szczepić dziecka!
Bardzo ważne, aby przed każdym szczepieniem zebrany został dokładny wywiad. Posłużyć temu może wzór kwestionariusza opracowany przez Medycynę Praktyczną.
Kwestionariusz dla dzieci i młodzieży
Kto ma uprawnienia do kwalifikacji do szczepień?
Nie czuje się na sile, ale interpretować, ani redagować samemu informacji prawnych, dlatego zamieszczam poniżej komunikat Ministra Zdrowia z dnia 16.07.2015r.
“Zgodnie z art. 17 ust. 6 i ust. 10 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 947, z późn. zm.) oraz §. 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1086, z późn. zm.) obowiązkowe szczepienia ochronne przeprowadzają lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, jeżeli odbyli w ramach doskonalenia zawodowego kurs lub szkolenie w zakresie szczepień ochronnych i uzyskali dokument potwierdzający ukończenie tego kursu lub szkolenia lub uzyskali specjalizację w dziedzinie, w przypadku której ramowy program kształcenia podyplomowego obejmował problematykę szczepień ochronnych na podstawie przepisów o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisów o zawodach pielęgniarki i położnej.
Jednocześnie w art. 67 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych ustalony został okres przejściowy, zgodnie z którym do dnia 31 grudnia 2015 r. szczepienia ochronne mogą wykonywać lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, nieposiadający kwalifikacji określonych na podstawie art. 17 ust. 10 pkt 3, o ile posiadają 2,5-letnią praktykę w zakresie przeprowadzania szczepień ochronnych.
W związku z tym, że od 1 stycznia 2016 r. obowiązkowe szczepienia ochronne będą mogły wykonywać jedynie te osoby, które odbyły w ramach doskonalenia zawodowego kurs lub szkolenie w zakresie szczepień ochronnych i uzyskały dokument potwierdzający ukończenie tego kursu lub szkolenia lub uzyskały specjalizację w dziedzinie, w przypadku której ramowy program kształcenia podyplomowego obejmował problematykę szczepień ochronnych na podstawie przepisów o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisów o zawodach pielęgniarki i położnej, należy sprawdzić, czy w trakcie dotychczasowego szkolenia zawodowego osoba, która chce przeprowadzać szczepienie, uzyskała odpowiednie przygotowanie. Jeżeli nie uzyskała, należy uzupełnić te kwalifikacje w najbliższym czasie.
Przeprowadzenie szczepienia ochronnego obejmuje kwalifikacyjne badanie lekarskie i wykonanie szczepienia.
Kwalifikacyjne badanie lekarskie do szczepień ochronnych przeprowadza wyłącznie lekarz posiadający niezbędną wiedzę z zakresu szczepień ochronnych, znajomości wskazań oraz przeciwwskazań do szczepień, a także niepożądanych odczynów poszczepiennych.”
Ogólnie przyjętymi przeciwskazaniami do wszystkich szczepień zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są:
1. Ostre stany chorobowe
2. Zaostrzenia przewlekłych procesów chorobowych
3. Ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne po podaniu szczepionki
Przeciwskazaniami do szczepień żywymiszczepionkami są:
- zaburzenia odporności
wrodzone choroby i zespoły z niedoborami immunologicznymi - immunosupresja związana z chorobą nowotworową i jej leczeniem
- immunosupresja związana z leczeniem sterydami w dużych dawkach
- immunosupresja stosowana przed i po przeszczepieniu szpiku lub innych narządów
- AIDS
- ciąża
Natomiast zgodnie z zaleceniami WHO przeciwskazaniem do szczepień nie są:
- katar lub lekka infekcja z gorączką do 38,5°C lub bez gorączki
- alergia
- atopowe zapalenie skóry
- astma oskrzelowa
- katar sienny
- wcześniactwo
- mała urodzeniowa masa ciała
- niedożywienie
- karmienie piersią
- drgawki u najbliższych krewnych
- przyjmowanie antybiotyków, stosowanie maści przeciw zapalnych na skórę lub leków w inhalacji
- zapalenie lub miejscowe zakażenie skóry (szczepionkę podajemy w inne miejsce)
- przewlekłe choroby serca, nerek i wątroby w stabilnym okresie
- stabilny stan neurologiczny w przypadku chorób układu nerwowego
- żółtaczka fizjologiczna noworodków
Nie ma potrzeby wykonywania badania krwi przed szczepieniem.
