Kawa – fakty i mity

Kawa – fakty i mity

29 września, 2020 3 przez Łukasz Durajski

„Poproszę magnez, ale ten dla osób pijących kawę”- czyli fakty i mity o kawie i jej wpływie na wypłukiwanie składników odżywczych

Zawsze myślałam, że jest tylko jeden magnez, ewentualnie jego związki.  Gdy skończyłam studia i zaczęłam pracować w aptece dowiedziałam się, że jest jeszcze magnez na stres, magnez na serce, magnez na przemęczenie, magnez dla seniorów, magnez dla kobiet, magnez dla mężczyzn i wreszcie  magnez dla osób pijących kawę. Oczywiście ciągle mówimy o tym samym magnezie, jednak koncerny farmaceutyczne prześcigają się w swoich ofertach suplementów diety i łączą ze sobą preparaty magnezowe z innymi związkami, które razem tworzą magiczny skład skomponowany specjalnie dla płci, wieku i konkretnych dolegliwości. Czy rzeczywiście działają? A może to tylko kolejna bujda farmaceutyczna? W tym artykule chciałabym prześwietlić skład preparatu magnezowego dedykowanego osobom pijącym kawę.

Skład preparatu:

– magnez 70 mg

– wapń 120 mg

– witamina B6 0,7 mg

– cynk 5 mg

Dawkowanie: 1 tabletka 1-2 razy dziennie, w zależności od ilości spożywanej kawy

Dopisek „dla osób pijących kawę” w nazwie preparatu oraz skład i dawkowanie utwierdza pacjenta w przekonaniu , że kawa rzeczywiście wypłukuje składniki odżywcze takie jak magnez, wapń czy cynk  i doprowadza do ich niedoborów.

To chyba największy mit dotyczący kawy!  Kawa, ze względu na swoje właściwości moczopędne powoduje, że z naszego organizmu rzeczywiście uciekają niezbędne elektrolity, ale to nie kawa odpowiada za ich niedobory.  Dziennie dorosła osoba może wypić  400-600 mg kofeiny czyli ok. 4-6 filiżanek kawy.  Jeśli przekroczymy dawkę 400 mg kofeiny, tracimy w wyniku jej moczopędnego działania tylko 4 mg magnezu, zaś w 200 mg kofeiny znajduje się aż 7 mg magnezu. Podsumowując, po wypiciu czterech filiżanek kawy dostarczamy organizmowi  14 mg magnezu, a tracimy jedynie 4 mg, więc bilans jest na plus.

Wniosek: kawa nie doprowadza do niedoboru magnezu, ale dostarcza go do naszego organizmu.

Kolejny po magnezie bohater naszego preparatu to wapń.  Faktycznie, kawa „wypłukuje” wapń ale w minimalnych ilościach. Napar ze 170 g kawy to strata jedynie 5 mg wapnia. Tą ilość łatwo uzupełnić dodając do kawy tylko dwie łyżeczki mleka.

Analizując dalszy skład preparatu próbuję doszukać się innych składników w nim zawartych, które mogłyby w jakikolwiek sposób nadać sens jego stosowania u osób pijących kawę.  Szczerze mówiąc liczyłam chociaż na potas, ponieważ moczopędne działanie kawy prowadzi do jego utraty z naszego organizmu i może być przyczyną niedoborów, w przypadku jeżeli nie będziemy nawadniać naszego organizmu odpowiednią ilością wody. Niestety, potasu tutaj nie ma. Za to jest cynk i witamina B6, o utratę których ciężko winić kawę.

Należy jednak pamiętać, że kawa hamuje wchłanianie żelaza, więc lepiej unikać jednoczesnego picia kawy i spożywania potraw bogatych w żelazo.

A skoro jesteśmy już w temacie kawy to przedstawię wam kilka faktów na temat jej pozytywnego wpływu na nasze zdrowie.  Oto one:

  • Osoby pijące kawę żyją dłużej

Potwierdzili to hiszpańscy naukowcy, którzy przez ponad dekadę studiowali wpływ “małej czarnej” na zdrowie człowieka. Naukowcy nie podali o ile dłużej żyją osoby pijące regularnie kawę, ale podkreślili, że zaobserwowano u badanych kawoszy “znaczący spadek śmiertelności”.

  • Kawa przyspiesza metabolizm

Udowodniono, że kofeina może zwiększyć spoczynkowe tempo metabolizmu (RMR) o 3-11%. Im wyższy wskaźnik metabolizmu, tym łatwiej schudnąć.

  • Kawa ma działanie hepatoprotekcyjne

Wykazano, że zwiększenie spożycia kawy o dwie filiżanki dziennie związane było ze zmniejszeniem ryzyka względnego rozwoju marskości wątroby prawie o połowę.

  • Zapach kawy jest w stanie poprawić naszą sprawność umysłową, a dokładnie zdolności analityczne

Naukowcy przeprowadzili badanie wśród  studentów uczelni biznesowych. Poprosili ich o wykonanie testu z algebry w skrócie GMAT – Graduate Management Admission Test. Jest on wymagany od osób, które chcą się dostać w USA na studia magisterskie i doktoranckie w dziedzinie zarządzania.

Badane osoby podzielono na dwie grupy – jedna wykonywała test w obecności rozpylonego w powietrzu zapachu imitującego zapach kawy, druga w bezwonnym pomieszczeniu. Okazało się, że grupa pierwsza, której towarzyszył zapach kawy, uzyskała znacznie lepsze wyniki w teście GMAT.

  • Kawa nie zwiększa ryzyka osteoporozy

W Szwecji przez 20 lat obserwowano ponad 61 tys. osób i wykazano, że co najmniej cztery kawy dziennie powodują jedynie nieznaczny spadek gęstości kości, który wcale nie zwiększał ryzyka złamań.

  • Picie kawy zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2

Spożywanie 3–4 filiżanek kawy dziennie redukuje ryzyko o 21%, natomiast picie 5–6 filiżanek zmniejsza ryzyko o 27%. Warunek jest jeden: kawa nie może być słodzona!

  • Kawa zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory

Udowodniono, że kawa zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwór jelita grubego o 26%, a wątroby nawet o 40%.

  • Picie kawy zmniejsza ryzyko kamicy pęcherzyka żółciowego

Regularne picie co najmniej jednej filiżanki kawy dziennie, zmniejsza ryzyko kamicy pęcherzyka żółciowego o około 17% w porównaniu z osobami spożywającymi mniejsze ilości kawy

  • Osoby z chorobami sercowo-naczyniowymi mogą pić kawę, ale w umiarkowanych ilościach

Najniższe ryzyko zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych zaobserwowano u pacjentów pijących około 3 filiżanek kawy dziennie.  Z kolei wypijanie 4 filiżanek kawy dziennie redukuje liczbę hospitalizacji z powodu arytmii o 18%.

  • Kobiety w ciąży mogą pić kawę

Europejski Urząd Do Spraw Bezpieczeństwa Żywności podaje, że kobiety w ciąży powinny ograniczyć ilość kofeiny do 200 mg dziennie czyli do ok.2 filiżanek.

  • Kawa nie jest zabroniona u osób z nadciśnieniem tętniczym

Kawa początkowo rzeczywiście podwyższa ciśnienie tętnicze krwi,  ale w związku z regularnym piciem kawy ten wzrost jest coraz mniejszy, aż przestaje być zauważalny.

  • Kawa jest bogata w witaminy z grupy B takie jak:B1, B2, B3, B4, B5

Jest to bardzo dobra wiadomość dla osób chorujących na anemię z niedoboru witamin z grupy B.

  • Kawa nie ma wpływu na chorobę wrzodową, zapalenie błony śuzowej żołądka, chorobę refluksową przełyku oraz niestrawność.
  • Zwiększone spożycie kawy zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona o 25%
  • Tylko dwie filiżanki kawy dziennie zmniejszają ryzyko udaru mózgu o 14%

Należy pamiętać, że zawartość kofeiny w kawie nie zawsze musi być taka sama. Na ilość kofeiny w kawie wpływa rodzaj ziaren, stopień wypalenia , forma przygotowanej kawy czy jej pojemność.

Szczególną ostrożność powinni zachować zwolennicy kawy parzonej, której 5 filiżanek dziennie podwyższa poziom cholesterolu o 23 mg/dl, a LDL o 14 mg/dl. Co ciekawe, nie dotyczy to kawy z ekspresu  i kawy rozpuszczalnej.

Uważać powinny również osoby, które spożywają kawę okazjonalnie, gdyż może to mieć wpływ na zwiększone ryzyko udaru mózgu i zawału serca.

Literatura:

https://www.mp.pl/

https://diabetologia.mp.pl/

https://kardiologia.mp.pl/

https://www.doz.pl/

https://kawaizdrowie.pl/

Durajski Ł.(2019) Co na to lekarz? Mity przenoszone drogą szeptaną. Burda Media Polska Sp. z o.o.

Autor: @lekarz.aptekarz (Natalia Olszewska)