Ząbkowanie – fakty i mity
21 sierpnia, 2018Ząbkowanie jest tematem, bez którego żaden rodzic nie przejdzie obok. Jest to proces wpisany w rozwój każdego dziecka. Czy należy się martwić, i co można zrobić?
Na czym w ogóle polega ząbkowanie? Jest to etap przemieszczania się zębów z miejsca rozwoju do jamy ustnej.
Najtrudniejszy okres to czas 8 dni, tj. 4 dni przed i 3 dni po pojawieniu się zęba.
Wówczas dziecko najbardziej odczuwa dolegliwości.
Objawy które towarzyszą wyrzynaniu się zębów:
- zapalenie dziąseł
- ślinienie
- pocieranie dziąseł / ssania palców / gryzienie przedmiotów
- wysypka okolicy twarzy
- niepokój
- płacz
- problemy ze snem
- brak apetytu
- temp. do 38 st.C
- luźne stolce (biegunka)
Najczęściej zęby pojawiają się między 6. a 12. miesiącem życia.
Co wpływa na proces wyrzynania się zębów?
- geny c-fosf,
- hormon wzrostu,
- homorny tarczycy,
- hormony przytarczyc,
- naskórkowy czynnik wzrostu (EGF),
- CSF-1,
- transformujący czynnik wzrostu (TGF-B1),
- interleukiny: IL-1a, IL-1B, IL-10, TNF-a,
- białko zależne od parathormonu (PYHrP),
- białko chemotaktyczne monocytów (MCP-1),
- przeciwciała IgA.
Jak widzicie tych czynników jest dużo, są one skomplikowane, a sam proces wbrew pozorom nie jest taki łatwy.
Należy pamiętać jedno, że samo ząbkowanie, czyli pojawianie się koron zębów, nie jest tym samym co wyrzynanie się zębów.
Wyróżniamy trzy etapy wyrzynania się zębów:
- wewnątrzkostny,
- penetracja błony śluzowej,
- nadkostny (trwa około 1-1,5 roku, korona zęba pojawia się).
Okres ząbkowania trwa zwykle 17 – 25 miesięcy.
Około 6. miesiąca życia jako pierwsze najczęściej ukazują się dolne siekacze przyśrodkowe.
O opóźnionym ząbkowaniu mówimy, gdy pierwszy ząb pojawi się po 12. miesiącu życia.
Kiedy należy podejmować pierwsze kroki, gdy u dziecka nie ma zębów? Najlepiej po 18. miesiącu życia. Wówczas warto wykonać zdjęcie rentgenowskie.
Ślinienie nie jest objawem ząbkowania.
Nadmiar śliny jest związany przede wszystkim z rozwojem gruczołów ślinowych, które zaczynają produkować nadmiar śliny. U dziecka mechanizm kontroli nerwowo-mięśniowej nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, dlatego dziecko nie potrafi sobie poradzić z połykaniem śliny. W trakcie ząbkowania ślinienie się nasila przede wszystkim z powodu wkładania do ust przez dziecko rąk i przedmiotów.
Ślinienie jest fizjologicznym procesem, który trwa zwykle do 18.-24. miesiąca życia.
Objawy ząbkowania
Jak można sobie z tym poradzić?
Na pewno odradza się stosowanie preparatów homeopatycznych z belladonną, które nie mają uzasadnionego działania, a jednocześnie mogą stanowić ryzyko powstawania drgawek u dzieci. Podobnie sytuacja wygląda ze stosowanie preparatów zawierających leki znieczulające, które mogą wywołać:
- zaburzenia połykania,
- methemobloginemię,
- drżenia,
- drgawki,
- dezorientację,
- ciężkie uszkodzenia mózgu,
- zatrzymanie akcji serca.
Zalecane metody niefarmakologiczne:
- masaż dziąseł,
- schłodzone gryzaki (nie zamrożone),
- higiena jamy ustnej,
- dbałość o suchość skóry.
Dopuszczalne metody farmakologiczne:
- podanie paracetamolu (10-15 mg/kg mc) lub ibuprofenu (5-10 mg/kg mc) na noc,
- preparty zawierające składniki naturalne (np. rumianek, szałwię, prawoślaz lekarski, miętę, eukaliptus, aloes), ale również z pantenolem, kwasem hialuronowym, gliceryną czy poliwinylopirolidonem.
