Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

Wirusem odpowiedzialnym za tą chorobę jest wirus odkleszczowego zapalenia mózgu.

Okres wylęgania się choroby: 7-14 dni. Nie przenosi się z człowieka na człowieka.

Przebieg jest dwufazowy:

a) faza I

• trwa 1-8 dni,
• bóle kończyn, mięśni i głowy,
• gorączka, nudności, utrata apetytu

b) faza II

• u 30% pacjentów zainfekowanych wirusem KZM,
• gorączka,
• bóle i zawroty głowy,
• nudności i wymioty,
• zaburzenia świadomości,
• zaburzenia mowy,
• zaburzenia koordynacji,
• niedowład,
• ostry stan zapalny opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu czy rdzenia kręgowego.

Brak leczenia przyczynowego.

Gdzie możemy spotkać kleszcze?

• zakażone kleszcze mogę występować w lasach, na łąkach czy nawet miejskich parkach (ku zaskoczeniu podam Wam, że podczas badań w 2016 roku stwierdzono bardzo duże ilości kleszczy w ZOO oraz w Łazienkach Warszawskich!)

Ile kleszczy jest zarażonych KZM?

• szacunki podają, że około 15% kleszczy jest zakażonych wirusem KZM

Jak usunąć kleszcza?

Polecam Kleszcze – gryzący problem

Powikłania po kleszczowym zapaleniu mózgu (KZM)

• u 58% osób po drugiej fazie choroby mogą wystąpić ciężkie powikłania
• porażenie nerwów rdzeniowych
• zaburzenia pamięci
• nerwica
• depresja
• śmierć (około 2% pacjentów z kleszczowym zapaleniem mózgu umiera)

Jak zapobiegać?

Szczepienie to jedyna na ten moment najskuteczniejsza metoda profilaktyki przed kleszczowym zapaleniem mózgu.

W Polsce mamy dostępne następujące szczepionki:

• Encepur Adults
• Encepur K (dla dzieci)
• FSME Immun
• FMSE Immun Junior (dla dzieci)

Schematy szczepienia

Encepur Adults:

• młodzież od 12 roku życia i dorośli,

Encepur K:

• dzieci od 1 do 12 roku życia,

FSME Immun:

• młodzież od 15 roku życia i dorośli,

FSME Immun Junior:

• dzieci od 1 do 15 roku życia,

Bibliografia

1. FSME Immun, ChPL, 2019
2. Kaiser R i wsp., Tick-borne encephalitis, Infect. Dis. Clin. North Am. 2008, 22: 561-575.
3. Zajkowska J., Pokłucie przez kleszcza a ryzyko wystąpienia kleszczowego zapalenia mózgu. Jak chronić się przed pokłuciem i zachorowaniem, Forum Zakażeń 2015, 6(2): 103-109.
4. Zajkowska J., Czupryna P., Kleszczowe zapalenie mózgu – epidemiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka, profilaktyka i leczenie, Forum Zakażeń, 2013, 4(1): 21-27.
5. Zajkowska J., Kleszczowe zapalenie mózgu – ryzyko i skutki zachorowania u dzieci, Pediatr. Dypl. 2014, 18(Supp. 2): 1-7.
6. Szenborn L. i wsp., Zakażenia meningokokami i wirusem kleszczowego zapalenia mózgu jako najczęstsze przyczyny bakteryjnych i wirusowych neuroinfekcji w Polsce – argumentacja za wykonywaniem szczepień, Forum Zakażeń 2016, 7(3)
7. Haglund M. i wsp., Tick-borne encephalitis pathogenesis, clinical course and long-term follow up, Vaccine 2003, 21: 11-18.
8. Tymińska J., Tymiński R., Medyczne, farmakologiczne i prawne aspekty szczepień przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu w pytaniach i odpowiedziach, Terapia 2017, 6(353): 79-82.
9. http://metrowarszawa.gazeta.pl/metrowarszawa/1,141637,17819826,Warszawska_mapa_kleszczy__Sprawdz__w_jakich_dzielnicach.html
10. NIZP – PZH: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2017 roku
11. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.5.2.
12. Encepur Adults, ChPL, 2019
13. Encepur K, ChPL, 2019