Rotawirusy – czego się bać?

Rotawirusy – czego się bać?

8 listopada, 2019 0 przez Łukasz Durajski
1. Szymański H., Chmielewska A., Szajewska H., „Powikłania zakażenia rotawirusowego – przegląd piśmiennictwa”, w Standardy Medyczne/Pediatria, nr 3, tom 14, 2017; 2. Red. Chybicka A., Dobrzańska A., Szczapa J., Wysoki J, „Pierwsze 2 lata życia dziecka. Przewodnik dla rodziców. Jak dbać o rozwój, pielęgnować i zapobiegać chorobom”, Medycyna Praktyczna, 2012; 3. Jackowska T., Kowalska-Kuassi D., Ołdak E., Wysocki J., „Zakażenia rotawirusowe – aktualne zalecenia i propozycje dotyczące zapobiegania w: Pediatria Polska, tom 89, nr 3, maj-czerwiec 2014; 4. Mrukowicz J., Szajewska H., Vesikari T., Options for the Prevention of Rotavirus Disease Other Than Vaccination, w: Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 5. Szczepienia przeciwko rotawirusom w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna praktyczna – Szczepienia, wydanie specjalne 1/2015.
1. Szymański H., Chmielewska A., Szajewska H., „Powikłania zakażenia rotawirusowego – przegląd piśmiennictwa”, w Standardy Medyczne/Pediatria, nr 3, tom 14, 2017; 2. Red. Chybicka A., Dobrzańska A., Szczapa J., Wysoki J, „Pierwsze 2 lata życia dziecka. Przewodnik dla rodziców. Jak dbać o rozwój, pielęgnować i zapobiegać chorobom”, Medycyna Praktyczna, 2012; 3. Jackowska T., Kowalska-Kuassi D., Ołdak E., Wysocki J., „Zakażenia rotawirusowe – aktualne zalecenia i propozycje dotyczące zapobiegania w: Pediatria Polska, tom 89, nr 3, maj-czerwiec 2014; 4. Mrukowicz J., Szajewska H., Vesikari T., Options for the Prevention of Rotavirus Disease Other Than Vaccination, w: Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 5. Szczepienia przeciwko rotawirusom w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna praktyczna – Szczepienia, wydanie specjalne 1/2015.

Rotawirusy to chyba jedno z pierwszych haseł, które słyszą świeżo upieczeni rodzice.

Ale po kolei. Czym w ogóle są te wirusy? Rotawirusy to najczęstszy czynnik sprawczy biegunek u dzieci. W ich obrębie wyróżniono kilka grup (A, B, C, D, E, F, G), ale to A, B i C są zakaźne. Ich głównym punktem zainteresowań są komórki jelita (enterocyty) wraz z kosmkami jelitowymi.

Najbardziej powszechna jest grupa A. Odpowiada ona za 70% wszystkich biegunek u dzieci do lat 5, ale również jest najczęstszą przyczyną śmierci niemowląt w krajach najbiedniejszych.

Największe zagrożenie rotawirusy stanowią dla najmniejszych dzieci (do 2. roku życia).

Jak się zakażamy?

Fachowo mówi się, że drogą fekalno-oralną. Oznacza to, że zakażamy się poprzez połknięcie jedzenia z wirusem. Ciekawostka: w 1 gramie stolca (kupy) znajduje się aż 1 000 000 000 (miliard) cząsteczek wirusa. Do zakażenia dochodzi po kontakcie z 10 do 100 cząstek. Rozwój infekcji jest bardzo szybki, najczęściej objawy powstają już 24-48 godzin od kontaktu z wirusem.

Jak wirus wywołuje biegunkę?

Jak wspominałem wirus namnaża się w enterocytach, czyli komórkach jelitowych, które ostatecznie niszczy. W ten sposób dochodzi do zaburzeń wchłaniania pokarmu, który po prostu “przelatuje” przez przewód pokarmowy.

Objawy

Początkowo dochodzi do wystąpienia:

  • gorączki,
  • wymiotów,
  • biegunki.

Mogą wystąpić również:

  • skurcze żołądka,
  • osłabienie,
  • złe samopoczucie,
  • objawy z górnych dróg oddechowych.

Rzadko, ale mogą się pojawić objawy, takie jak:

  • drgawki gorączkowe,
  • jadłowstręt,
  • objawy porażenia opon mózgowo-rdzeniowych,
  • objawy wstrząsu septycznego.

Rozpoznanie

Zakażenie rotawirusem stawiamy na podstawie obecności antygenów wirusa w kale. Istnieje możliwość wykonania badań z krwi.

Leczenie

Nie ma leków na rotawirusa. Postępowanie polega na zapobieganiu odwodnienia. Mimo wysokiego poziomu higieny w krajach rozwiniętych niestety nadal nie udało się wyeliminować tego wirusa. Najkorzystniejszym rozwiązaniem w tej sytuacji są profilaktyczne szczepienia.

Szczepionki

Obecnie na polskim rynku dostępne są dwie szczepionki

Rotarix

  • doustna,
  • 2 dawki,
  • pomiędzy 6. a 16. tygodniem życia (najpóźniej do 24. tygodnia życia).

Rotateq

  • doustna,
  • 3 dawki,
  • do 20.-22. tygodnia życia (najpóźniej do 26. tygodnia życia).

Obie szczepionki są bezpieczne i równie skuteczne.

Polskie Towarzystwo Wakcynologii ZALECA szczepienie przeciwko rotawirusom wszystkich wcześniaków w optymalnym wieku chronologicznym, nawet jeśli w tym okresie nadal przebywają one na oddziale szpitalnym

Bibliografia:
  1. szczepienia.info
  2. https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne/208336,szczepienie-wczesniakow-przeciwko-rotawirusom-w-szpitalu-wytyczne-ptw
  3. https://www.mp.pl/pacjent/szczepienia/szczepienia-i-szczepionki/61310,szczepienie-przeciwko-rotawirusom