Suplementacja preparatami żelaza – komu i dlaczego❓

Na początek- o co cała awantura, dlaczego to żelazo jest takie potrzebne❓❓ Żelazo jest niezmiernie istotnym pierwiastkiem mineralnym. Pełni kilka ważnych funkcji:
1️⃣ odpowiada za transport tlenu w organizmie jako składnik hemoglobiny. Umożliwia pobieranie tlenu w płucach przez krwinki czerwone i transportowanie go do wszystkich organów.
2️⃣ jest konieczne do prawidłowego rozwoju układu nerwowego i układu immunologicznego.
3️⃣ jest składnikiem mioglobiny- umożliwia mięśniom pobranie tlenu z krwi, co jest niezbędne do ich pracy.
4️⃣ występuje w enzymach tkankowych, dzięki czemu wszystko działa sprawnie.
5️⃣ pomaga w detoksykacji szkodliwych substancji w wątrobie.

Komu będzie brakowało żelaza❓❓Czyli słów kilka o grupach ryzyka niedoboru żelaza.
Warto wiedzieć, że 80% żelaza noworodek przyswaja w 3. trymestrze ciąży i korzysta z tych zapasów przez pierwsze 6 miesięcy swojego życia. Ten fakt od razu Wam wyjaśni, dlaczego akurat te grupy dzieci są narażone na niedobory żelaza po urodzeniu.
✅ wcześniaki- niedobór tym większy, im ciąża krótsza
✅ dzieci mam z niedoborami żelaza- jeśli ma ma ma mało żelaza, to po prostu przekaże go dziecku odpowiednio mniej
✅ dzieci z ciąż mnogich- rodzeństwo jest super, ale nie w kwestiach dzielenia się. A już na pewno nie, kiedy trzeba się dzielić otrzymanym żelazem w brzuchu u mamy.
✅ dzieci z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu ⛔
✅ dzieci narażone na straty krwi- czy to w trakcie porodu, czy w wyniku skaz krwotocznych. Z krwią tracimy żelazo.
✅ dzieci z wadami przewodu pokarmowego i zespołami złego wchłaniania n.p w przebiegu alergii, martwiczego zapalenia jelit czy mukowiscydozy
✅ dzieci z niską masą urodzinową.

Jak suplementować żelazo❓❓
⭐ WSZYSTKIE wcześniaki (urodzone przed ukończonym 37. tygodniem ciąży) karmione piersią powinny otrzymywać żelazo 2 mg/kg masy ciała dziennie. Suplementację powinno się zacząć jeszcze w 1. miesiącu życia malucha i kontynuować do końca 12. miesiąca życia. Mleko matki zawiera ok. 0,35 mg/l żelaza- to dla nich niestety za mało.
Wcześniaki karmione mm (mlekiem modyfikowanym) z reguł nie wymagają dodatkowej suplementacji, mleko modyfikowane pokrywa zapotrzebowanie- jest wzbogacane w żelazo w ilości 0,4‑0,8 mg/100 ml.
⭐ Dzieci urodzone o czasie- zapasy zgarnięte od mamy w 3. trymestrze ciąży wystarczają im na ogół do ukończenia 4- 6 miesiąca życia. Po ukończeniu 6. miesiąca życia, dzieci mają dobowe zapotrzebowanie na żelazo wynoszące ok. 11 mg na dobę. Zgodnie z wyliczeniami (mleko matki zawiera ok. 0,35 mg żelaza w 1 litrze) oznacza to, że dziecko powinno wypijać dziennie prawie aż 31,5 litra mleka mamy. To sporo . Dlatego też po ukończeniu 4. miesiąca życia niemowlętom karmionym wyłącznie piersią zaleca się podawanie żelaza w ilości 1 mg/kg masy ciała dziennie aż do momentu wprowadzenia pokarmów uzupełniających zawierających żelazo.
⭐ Towarzystwa naukowe (europejskie ESPGHAN 2013, amerykańskie AAP 2010) zwracają też uwagę na fakt, iż ryzyko niedoboru żelaza dotyczy też dzieci w drugim półroczu życia (między 6. a 12. miesiącem życia), które nie mają wprowadzonych do diety pokarmów bogatych w żelazo. Szczególnie dotyczy to dzieci nie spożywających mięsa i warzyw bogatych w żelazo .
⭐ Dzieci w wieku 1- 3 rok życia- odpowiednio zróżnicowana i zbilansowana dieta pokrywa na ogół zapotrzebowanie na żelazo. W tym wieku wyliczone zapotrzebowanie na żelazo wynosi 7 mg na dobę.

W takim razie jakie produkty mają wysoką zawartość żelaza❓❓
Przede wszystkim mięso, ryby i owoce morza, żółtko jaja.
Natomiast rośliny bogate w żelazo to brokuły, fasola, natka pietruszki i szczypiorek, szpinak czy buraczki.

Co jeszcze warto wiedzieć❓❓Czyli nie samym żelazem człowiek żyje.
✅ Wchłanianie żelaza z diety HAMUJĄ fityniany obecne np. w produktach sojowych.
✅ Wchłanianie żelaza z diety HAMUJE teina z herbaty.
✅ Karmienie mlekiem krowim zwiększa ryzyko niedoboru żelaza.
✅ LEPSZE wchłanianie żelaza zapewnia witamina C.
✅ Żelazo niehemowe (czyli z produktów roślinnych) LEPIEJ się wchłania w obecności tzw. czynnika mięsnego (aminokwasy pochodzące z mięsa). Czyli nie ma to jak kotlet wołowy z brokułami i szpinakiem.
✅ Szczyt występowania niedokrwistości z niedoboru żelaza przypada na okres między 6. a 20. miesiącem życia. Drugi taki pik to okres dojrzewania.

Jak się sprawdza niedokrwistość u dzieci ❓❓
Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zaleca wykonanie badań przesiewowych stężenia hemoglobiny (Hb) u malucha mniej więcej ok. 12 miesiąca życia.

by DoktorOla

Bibliografia:
1, Sobocińska- Mirska A. Niedokrwistości niedoborowe w pierwszym kwartale życia. Borgis – Nowa Pediatria 3/2007, s. 71-77
2. Baker D. F. Omówienie artykułu: Diagnosis and Prevention of Iron Deficiency and Iron-Deficiency Anemia in Infants and Young Children (0–3 Years of Age). Pediatrics, 2010; 126: 1040–1050
3. Stolarczyk A.: Gastroenterologia pediatryczna – pytania i odpowiedzi. Gastroenterologia Praktyczna 2014, 2 (23), 81-82.

fot: pixabay.com