Inhalacje – z czym to się je?
26 kwietnia, 2019Podstawowe pytanie jakie słyszę od pacjentów, a raczej ich rodziców :D:D:D: czym się różni inhalator od nebulizatora?
Inhalator jest urządzeniem wytwarzającym aerozol – rozpyla lek w postaci “mgły”, jest to forma terapii wziewnej, dziecko oddycha i przyjmuje do dróg oddechowych
Rodzaje inhalatora:
- ciśnieniowe dozujące – aerozol powstaje za pomocą gazu nośnikowego z butli
- proszkowe – aerozol powstaje przy głębokim oddechu pacjenta
- nebulizator
Każdy nebulizator to inhalator, nie każdy inhalator to nebulizator.
Nebulizator natomiast to urządzenie, które również wytwarza aerozol, ale z leku płynnego. Wymaga on energii elektrycznej.
Nebulizator jest zatem jednym z typów inhalatorów.
Wyróżniamy nebulizatory:
- pneumatyczne (kompresorowe) – aerozol powstaje poprzez działanie sprzężonego powietrza wytwarzanego przez sprężarkę
- membranowe (siateczkowe) – aerozol powstaje poprzez przeciśnięcie leku w formie płynnej przez specjalną membranę
- ultradźwiękowe – aerozol powstaje poprzez drgania błony nebulizatora, które powstają z pomocą ultradźwięków
Dlaczego nebulizacje są dobre dla dziecka?
- leki docierają bezpośrednio do oskrzeli
- dawka leku jest znacznie mniejsza niż w leczeniu doustnym
- lek działa szybciej
- nie ma ryzyka zakrztuszenia lekiem
Kiedy możemy stosować nebulizator?
- zaostrzenie astmy
- zapalenie oskrzeli i oskrzelików
- zapalenie krtani
- zapalenie nosogardła lub zatok
- przeziębienie
Jakie leki można podawać w nebulizatorze?
Na pewno te, które są do tego przeznaczone, nie możemy wlać leku, który nie jest przystosowany do wykonywania inhalacji:
- sól fizjologiczna
- sól hipertoniczna
- preparaty nawilżające
- sambutamol
- bromek ipratropium
- fenoterol
- budezonid
- propionian flutikazonu
- ambroksol
- tobramycyna
- kolistna
- aztreonam.
Oczywiście część leków jest na receptę i to lekarz po uprzednim zadaniu pacjenta dokonuje wyboru.
Jaki nebulizator wybrać i o czym pamiętać?
Najbardziej popularne są nebulizatory pneumatyczne.
Zwróćmy uwagę na:
- frakcja drobnocząsteczkowa <25% cząstek <5 um
- objętość martwa jak najmniejsza (najlepiej poniżej 2ml)
- objętość napełniania ok. 2ml większa od objętości martwej
- wydajność nebulizatora (ok. 5-10min)
- trwałość
- cena
Musimy pamiętać, aby dziecko czuło się komfortowo podczas nebulizacji, wówczas jest ona skuteczniejsza.
Najczęstsze błędy:
- nebulizacja gdy dziecko płacze
- nebulizacja, gdy dziecko śpi
- nebulizacja na odległość (maska daleko od twarzy dziecka)
- nebulizacja maską od rodzeństwa
- rozmowy podczas nebulizacji
Czy można rozcieńczać leki?
- tak, solą fizjologiczną w objętości 2-3ml
Czy można łączyć leki?
- tak, ale tylko za zgodą lekarza
Jaka jest kolejność podawania nebulizacji?
- lek rozszerzający oskrzela –> sól hipertoniczna –> oklepywanie –> steryd
Czy można stosować inhalacje na katar?
- tak, najlepiej z soli fizjologicznej
Kiedy stosować sól fizjologiczną, a kiedy sól hipertoniczną?
- sól hipertoniczna (3%) najlepiej stosować, gdy chcemy “pozbyć się” gęstej wydzieliny, w suchym kaszlu może ona powodować podrażnienie; sól fizjologiczną stosujemy w suchym kaszlu, aby nawilżyć drogi oddechowe
Czy można robić przerwy w inhalacjach?
- tak, ale nie dłuższe niż kilka minut