Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

19 maja, 2019 4 przez Łukasz Durajski

Wirusem odpowiedzialnym za tą chorobę jest wirus odkleszczowego zapalenia mózgu.

Okres wylęgania się choroby: 7-14 dni. Nie przenosi się z człowieka na człowieka.

Przebieg jest dwufazowy:

a) faza I

  • trwa 1-8 dni,
  • bóle kończyn, mięśni i głowy,
  • gorączka, nudności, utrata apetytu

b) faza II

  • u 30% pacjentów zainfekowanych wirusem KZM,
  • gorączka,
  • bóle i zawroty głowy,
  • nudności i wymioty,
  • zaburzenia świadomości,
  • zaburzenia mowy,
  • zaburzenia koordynacji,
  • niedowład,
  • ostry stan zapalny opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu czy rdzenia kręgowego.

Brak leczenia przyczynowego.

Gdzie możemy spotkać kleszcze?

  • zakażone kleszcze mogę występować w lasach, na łąkach czy nawet miejskich parkach (ku zaskoczeniu podam Wam, że podczas badań w 2016 roku stwierdzono bardzo duże ilości kleszczy w ZOO oraz w Łazienkach Warszawskich!)

Ile kleszczy jest zarażonych KZM?

  • szacunki podają, że około 15% kleszczy jest zakażonych wirusem KZM

Jak usunąć kleszcza?

Polecam Kleszcze – gryzący problem

Powikłania po kleszczowym zapaleniu mózgu (KZM)

  • u 58% osób po drugiej fazie choroby mogą wystąpić ciężkie powikłania
  • porażenie nerwów rdzeniowych
  • zaburzenia pamięci
  • nerwica
  • depresja
  • śmierć (około 2% pacjentów z kleszczowym zapaleniem mózgu umiera)

Jak zapobiegać?

Szczepienie to jedyna na ten moment najskuteczniejsza metoda profilaktyki przed kleszczowym zapaleniem mózgu.

W Polsce mamy dostępne następujące szczepionki:

  • Encepur Adults
  • Encepur K (dla dzieci)
  • FSME Immun
  • FMSE Immun Junior (dla dzieci)

Schematy szczepienia

Encepur Adults:

  • młodzież od 12 roku życia i dorośli,

Encepur K:

  • dzieci od 1 do 12 roku życia,

FSME Immun:

  • młodzież od 15 roku życia i dorośli,

FSME Immun Junior:

  • dzieci od 1 do 15 roku życia,

Bibliografia

  1. FSME Immun, ChPL, 2019
  2. Kaiser R i wsp., Tick-borne encephalitis, Infect. Dis. Clin. North Am. 2008, 22: 561-575.
  3. Zajkowska J., Pokłucie przez kleszcza a ryzyko wystąpienia kleszczowego zapalenia mózgu. Jak chronić się przed pokłuciem i zachorowaniem, Forum Zakażeń 2015, 6(2): 103-109.
  4. Zajkowska J., Czupryna P., Kleszczowe zapalenie mózgu – epidemiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka, profilaktyka i leczenie, Forum Zakażeń, 2013, 4(1): 21-27.
  5. Zajkowska J., Kleszczowe zapalenie mózgu – ryzyko i skutki zachorowania u dzieci, Pediatr. Dypl. 2014, 18(Supp. 2): 1-7.
  6. Szenborn L. i wsp., Zakażenia meningokokami i wirusem kleszczowego zapalenia mózgu jako najczęstsze przyczyny bakteryjnych i wirusowych neuroinfekcji w Polsce – argumentacja za wykonywaniem szczepień, Forum Zakażeń 2016, 7(3)
  7. Haglund M. i wsp., Tick-borne encephalitis pathogenesis, clinical course and long-term follow up, Vaccine 2003, 21: 11-18.
  8. Tymińska J., Tymiński R., Medyczne, farmakologiczne i prawne aspekty szczepień przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu w pytaniach i odpowiedziach, Terapia 2017, 6(353): 79-82.
  9. http://metrowarszawa.gazeta.pl/metrowarszawa/1,141637,17819826,Warszawska_mapa_kleszczy__Sprawdz__w_jakich_dzielnicach.html
  10. NIZP – PZH: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2017 roku
  11. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.5.2.
  12. Encepur Adults, ChPL, 2019
  13. Encepur K, ChPL, 2019