Niepożądane odczyny poszczepienne po szczepieniu na gruźlicę (BCG)
9 października, 2018Niepożądany Odczyn Poszczepienny (NOP) to reakcja organizmu na szczepienie w określonym czasie. Ostatnio spędza to sen z powiek rodziców, którzy chcą lub zastanawiają się co zrobić ze szczepieniem swojego dziecka. Szczepienie przeciwko gruźlicy (BCG = Bacillus Calmette-Guérin) chroni przed najgroźniejszymi powikłaniami po samej gruźlicy, do których zaliczamy:
- gruźlica rozsiana,
- gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
- zgon w przebiegu gruźlicy.
Technika szczepienia:
- wykonujemy śródskórnie,
- w 1/3 górnej części lewego ramienia,
- powstaje pęcherzyk o śr. ok. 6-8mm, który zanika po kilku minutach.
W dalszym etapie:
- po 2-3. tyg. obserwujemy naciek z ropnym pęcherzem,
- gdy pęcherz pęknie powstaje owrzodzenie u niemowląt <10mm, u dzieci powyżej 1 roku życia <20mm,
- niekiedy dochodzi do powiększenia węzła chłonnego lewej pachy.
NOP po BCG [uwielbiam te skróty]
a) zmiany miejscowe
- owrzodzenie,
- ropień,
- każda zmiana >10mm u niemowląt, i >20mm u dzieci powyżej 1 roku życia, które pojawiła się po ok. 3-4 tygodniach od szczepienia i trwa dłużej niż 3 miesiące.
- przyspieszony odczyn poszczepienny (poronny fenomen Kocha), czyli rumień, naciek i owrzodzenie z powstanie strupa i blizny
b) limfadenopatia regionalnych węzłów chłonnych
- jest to powiększenie węzłów chłonnych pachowych lub nadobojczykowych po stronie lewej,
- ok. 2-3 miesiące po szczepieniu,
- utrzymują się 2-10 miesięcy,
- gdy u dziecka pojawią się dodatkowe objawy: gorączka, spadek, masy ciała, węzły chłonne >4cm należy udać się do szpitala.
c) zmiany kostne
- najczęściej kość piszczelowa, ramienna,
- w 1-2 roku życia,
- dziecko wymaga diagnostyki szpitalnej.
d) zmiany uogólnione
- występują u dzieci z zaburzeniami odporności
e) pozostałe
- bliznowiec,
- wysypka skórna,
- rumień guzowaty,
- zapalenie spojówek i/lub tęczówek.
KWALIFIKACJA DO SZCZEPIENIE
Najważniejszym elementem właściwego zakwalifikowania do szczepienia jest wywiad rodzinny. Co powinien uwzględnić wywiad:
- występowanie NOP po szczepieniu BCG w rodzinie,
- zakażenia HIV,
- AIDS,
- zaburzenia odporności,
- ciężkie choroby matki w trakcie ciąży (szczególnie ospa wietrzna i inne zakażenia)
Gdy wywiad jest dodatni odraczamy szczepienie o czasu wyjaśnienie zaburzeń odporności u dziecka.
U każdego dziecka w wieku 1-2 lat, u którego wystąpiły objawy zapalne w układzie kostno-stawowym należy podjąć diagnostykę w kontekście NOP po szczepieniu BCG.
Jakie działania podejmowane są, gdy u dziecka wystąpi niepożądany odczyn poszczepienny po szczepieniu BCG:
a) NOP miejscowy
- obserwacja lekarska (u lekarza rodzinnego),
- higiena zmiany.
b) powiększenie węzłów chłonnych
- obserwacja lekarska (u lekarza rodzinnego)
c) rozmiękanie węzłów z przetoką
- diagnostyka w szpitalu (punkcja, badanie histopatologiczne)
d) poronny odczyn Kocha
- diagnostyka w szpitalu w kierunku gruźlicy
e) zmiany uogólnione
- diagnostyka w ośrodku wielospecjalistycznym
Dobrze ,że każdą matkę w szpitalu pytają o takie rzeczy i sprawdzają czy dziecko nie ma zaburzeń odporności.
w 1 dobie tyle można się o dziecko dowiedzieć, że od razu kwalifikują do szczypawki xD a potem rodzice sami się bujają z nopami, bo przecież nikt nie wie co dziecku jest ( a wiadomo, że to nie po dobrodziejstwie jakim jest szczepionka tylko przypadek) i są pozostawieni sami sobie (piszę z własnego doświadczenia).
ale świadomość wśród rodziców rośnie więc coraz więcej dzieci jest chronionych przed tym zagrożeniem !