Noworodek na sali porodowej – co oceniamy?
6 kwietnia, 2019Po porodzie lekarz neonatolog – specjalista, który zajmuje się opieką nad noworodkiem (czyli dzieckiem do 28 dnia życia), ma za zadanie dokładnie zbadać dziecko i ocenić jego stan zdrowia.
Trzeba pamiętać, że w sytuacji, gdy poród jest fizjologiczny nie ma potrzeby, aby dziecko tuż po urodzeniu badał neonatolog. Takie badanie można na spokojnie wykonać już na sali, gdzie mama przebywa z dzieckiem.
Pierwszym ważnym elementem tuż po porodzie jest odpępnienie dziecka od matki. Położna zakłada specjalne klipsy, które mają za zadanie zapobiec przeciekaniu krwi pępowinowej. W sali porodów naturalnych ojciec ma możliwość, aby odcięcia pępowiny dokonać samemu po tym, jak położna przygotuje miejsce odcięcia.
Kolejny ważny element to ocena stanu noworodka w skali Apgar. Może tego dokonać zarówno położna, jak i lekarz neonatolog.
W skali Apgar oceniamy:
- napięcie mięśniowe
- czynność serca
- czynność oddechową
- reakcje na bodziec
- kolor skóry
Maksymalna ilość punktów wynosi 10. Oceny dokonuje się w 1., 5. i 10. minucie życia dziecka.
Zaraz po urodzeniu należy również oznakować dziecko.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej (Dz. U. Nr 152 z 28. 12. 01., poz. 1743) wokół nadgarstków obu rąk lub kostek obu nóg dziecka musimy zamieścić opaski identyfikacyjne z następującymi danymi noworodka:
- nazwisko i imię matki,
- płeć dziecka,
- data i godzina urodzenia.
Gdy rodzą się bliźniaki dodatkowo należy podać kolejność przyjścia na świat noworodków, oznaczając je cyframi rzymskimi (np. bliźniak I, bliźniak II).
Tych oznakowań nie wolno zdejmować dziecku podczas pobytu na oddziale, aby zapobiec pomyłkom.
Kolejna czynność to dokonanie pomiarów ciała noworodka, które przeprowadza położna:
- masa ciała,
- obwód głowy (linia pomiaru ok. 1 cm powyżej brwi),
- obwód klatki piersiowej (linia pomiaru przez brodawki sutkowe),
- długość ciała,
- czasem również obwód brzucha (linia pomiaru 1 cm powyżej pępka).
Zabieg Credego
Polega to na podaniu jednej kropli 1% azotanu srebra do worka spojówkowego, aby zapobiec rzeżączkowemu zapaleniu spojówek. Zabieg wykonuje się u wszystkich noworodków, w Polsce już od 1933 roku.
Witamina K
Każdy noworodek po urodzeniu powinien otrzymać witaminę K1profilaktycznie. Zdrowy noworodek urodzony o czasie powinien otrzymać po urodzeniu 1 mg witaminy K1 drogą domięśniową (i.m.) lub 2 mg drogą doustną (p.o.). Preferowaną drogą jest podanie i.m. ze względu na skuteczność i pewność przestrzegania zaleceń.
Kontakt matka-dziecko
Jest to bardzo ważny aspekt zarówno dla dziecka i jego matki, ale także dla ojca. Wieź, która tworzy się w trakcie tego pierwszego spotkania jest najsilniejszym doznaniem dla człowieka. Dlatego bardzo ważnym jest, aby w pierwszych minutach, jeżeli stan dziecka na to pozwala, doszło ko kontaktu ‘skóra-skóra’, aby dziecko znalazło się możliwie najszybciej w ramionach mamy, aby zostało ucałowane przez swojego ojca (jeżeli jest on obecny na sali porodowej i nie stwarza to zagrożenia dla dziecka i jego mamy).
